Wytyczne dla prac doktorskich realizowanych w Collegium Medicum Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
Uwagi wstępne
Wykonanie pracy doktorskiej obejmuje przeprowadzenie uzgodnionego z promotorem projektu badania według ściśle określonej metodyki oraz przygotowanie pracy zgodnie z zasadami akceptowanymi w Collegium Medicum.
Układ pracy
1. Strona tytułowa (wg schematu )
2. Strona zawierająca ew. podziękowania, motto……
3. Spis treści, zawierający numery kolejnych rozdziałów i podrozdziałów oraz numery pierwszych stron rozdziałów i podrozdziałów
4. Wykaz skrótów używanych w pracy
5. Wstęp [pierwszy rozdział pracy] stanowi przegląd aktualnego piśmiennictwa dotyczącego analizowanego tematu. Aktualne piśmiennictwo powinny stanowić prace pochodzące z renomowanych czasopism medycznych, najlepiej z ostatnich 5 lat, dobierane w sposób celowany i przemyślany. Pozycje podręcznikowe powinny mieć znaczenie marginalne. Podsumowanie dotychczasowej wiedzy na dany temat stanowi przejście do przesłanki pracy, czyli wstępnego uzasadnienia celu pracy. Czytelnik powinien mieć poczucie spójności ciągłości badań obecnych i wcześniejszych. Zaleca się, aby wstęp był opracowany na 20-25 stronach maszynopisu. W uzasadnionych przypadkach, jeżeli wynika to ze specyfiki pracy, może być bardziej obszerny.
6. Cel pracy może stanowić kolejny, drugi rozdział pracy lub być przedstawiony w końcowej części Wstępu, po uzasadnieniu wyboru tematu. Cel pracy należy podać w jednym lub kilku zdaniach. W tym miejscu można ewentualnie zamieścić cele szczegółowe, jeżeli istnieje taka potrzeba. W celu powinny być zawarte zamierzenia, intencje lub główna idea projektu (pracy badawczej).Trzeba jednoznacznie rozróżniać cel projektu (pracy) od problemów badawczych i pytań badawczych. Celu pracy nie należy mylić z pytaniami badawczymi!!!
[Creswell JW. Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Wyd. UJ, Kraków 2013]
7. Materiał i metodyka stanowi bardzo ważną część pracy. Prawidłowo skonstruowana metodyka świadczy o jakości pracy i umiejętności panowania nad warsztatem badawczym służącym realizacji założonego celu pracy. Należy opisać wszystkie procedury, które uwidocznią wiarygodność zastosowanych metod badawczych i stworzą możliwość powtórzenia badania i uzyskania podobnych wyników.
7.1 Materiał, w rozprawach z nauk medycznych i nauk o zdrowiu, obejmuje charakterystykę grupy badanej, porównawczej i kontrolnej w przypadku ludzi (np. liczebność grupy, dane demograficzne, wiek, płeć, badane parametry, bądź też materiał obejmować może linie komórkowe, szczepy bakteryjne, zwierzęta laboratoryjne. W części Materiał i metody należy zamieścić (w zależności od specyfiki pracy): jaki rodzaj badania wykonano (kontrolowane randomizowane badanie interwencyjne, badanie kohortowe, badanie kliniczno-kontrolne, itp.), jaki schemat randomizacji stosowano, jakie były kryteria włączenia i wyłączenia, jaki czynnik był badany (procedura medyczna, lek, zabieg , interwencja medyczna itp.), okres gromadzenia obserwacji.
7.2 Problemy i pytania badawcze, ewentualnie hipotezy,
7.3 Zmienne i wskaźniki; punkty końcowe badania,
7.4 Metody i narzędzia. Jednym z narzędzi metodyki może być ankieta (kwestionariusz ankiety), Metodyka, poza specyficznymi narzędziami metodycznymi odpowiednio dobranymi dla danego tematu, powinna zawierać opis metod statystycznych.
7.5 Opis metod analizy statystycznej i uzasadnienie ich wyboru do opracowania wyników badań.
[Watała C, Różalski M, Boncler M, Kaźmierczak P. Badania i publikacje w naukach biomedycznych t. 1, 2. Wyd. Alfa-Medica Press, Bielsko-Biała 2011.]
8. Wyniki badań – rozdział ten zawiera przebieg badania, analizę jego poszczególnych etapów oraz wyniki zbiorcze. Wyniki badań powinny być opracowane statystycznie, z zastosowaniem metod statystycznych opisanych w rozdziale Materiał i metodyka.
Tytuły tabel należy zamieszczać nad tabelami, a tytuły rycin, fotografii i wykresów poniżej.
Wyniki badań podane w tabelach i na wykresach należy krótko opisać i zinterpretować opisowo podkreślając najważniejsze problemy.
Należy unikać doboru liczebności grupy równej 100 osób (n≠100).
9. Dyskusja czyli omówienie. Doktorant omawia własne wyniki oraz konfrontuje z wynikami podanymi w piśmiennictwie, omawia ich oryginalność oraz znaczenie dla danego tematu. Dobrze przeprowadzone omówienie własnych wyników w świetle piśmiennictwa jest należytym przejściem do sformułowania podsumowania i wniosków pracy.
10. Wnioski nie są podsumowaniem pracy!!! ani też nie mogą być podsumowaniem wyników podawanych liczbowo. Jest to nieścisłość metodyczna w pisaniu prac. Wnioski (2-5) powinny stanowić myśl, która wynika z przeprowadzonego badania i zawiera pewien stopień uogólnienia.
11. Piśmiennictwo powinno być zbierane zgodnie z systemem Vancouver, rekomendowanym dla czasopism i prac medycznych. Najpoważniejsze czasopisma medyczne, polskie i zagraniczne, stosują zasady Vancouver i dlatego rekomenduję ten sposób do stosowania w pracach doktorskich. Należy uwzględnić skróty międzynarodowe czasopism. Układ piśmiennictwa może być zgodny z kolejnością cytowania lub z kolejnością alfabetyczną wg pierwszej litery nazwiska pierwszego autora pracy (wg załączonego wzoru). W spisie piśmiennictwa należy umieszczać tylko te pozycje, które są cytowane w pracy. Cytowanie poszczególnych pozycji piśmiennictwa polega na podaniu odnośników, czyli kolejnych oznaczeń pozycji w kwadratowym nawiasie w odpowiednim miejscu w tekście np. [3, 5]. W pracach medycznych, a więc także z dyscyplin nauk medycznych i nauk o zdrowiu, realizowanych w Collegium Medicum (we wszystkich Instytutach) nie stosujemy przypisów.
W doborze i zapisie piśmiennictwa obowiązują zasady Vancouver, jako zasady preferowane w piśmiennictwie medycznym
Należy uwzględnić: nazwisko, pierwsze litery imion, tytuł pracy, skrót tytułu czasopisma (wg lndex Medicus), rok, tom i strony początkową i końcową.
W spisie piśmiennictwa dopuszczalne jest zamieszczanie stron internetowych, z których korzystał Autor pracy, z podaniem daty dostępu.
Dla przykładu wzór spisu piśmiennictwa (w zapisie ważne są szczegóły – skrót średniki, dwukropki, kropki, przecinki).
- Monografia:
(Nazwisko i pierwsza litera imienia ,Nazwisko pierwsza litera imienia. Tytuł . Wydawnictwo . miejsce wydania i rok . )
Maramorosch K, Shope RE. Invertebrate Immunity. Academic Press. New York, San Francisco, London 1976. - Rozdział w monografii:
- (Nazwisko i pierwsza litera imienia .Tytuł rozdziału . W: Tytuł monografii . Red. nazwisko i imię . Wydawnictwo . miejsce wydania i rok ; strony od – do . ) Bron JD. Early events in the infection of the arthopod gut by pathogenic insect viruses. In: Invertebrate Immunity. Ed. Maramorosch K, Shope RE. Academic Press. New York, San Francisco, London 1976; 80-111.
Orkiszewska A. Badania u chorych chirurgicznych W: Chirurgia dla pielęgniarek. Red. Rowiński W, Dziaka A, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999; 48-72. - Artykuł w czasopiśmie:
(Nazwisko i pierwsza litera imienia ,Nazwisko i pierwsza litera imienia . Tytuł artykułu . Nazwa czasopisma i rok ; tom : strony od – do . )
Parkin D, Clayton P. Leczenie chorych na ostre zapalenie trzustki. Br J Cancer 2005; 54: 15-34.
Vant RM, Vrijland WW, Lange JF, Hop WC, Jeekel J, Bonjer HJ. Mesh repair of incisional hernia: comparison of laparoscopic and open repair. Eur J Surg 2002; 168: 684-689. - Strony internetowe:
(Adres strony www –Data dostępu)
http://www.ujk.edu.pl/studiamedyczne/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=69&Itemid=86 – 2018.12.18
Przytoczenie dosłowne tekstu powinno dotyczyć tylko definicji, norm statystycznych albo istotnych myśli cytowanego autora. Przytoczenie dosłowne z innego artykułu należy ująć w cudzysłów, a następnie podać odnośnik piśmiennictwa, a w przypadku książki należy podać również numery stron. Podobne informacje pochodzące z paru prac należy zredagować swoimi słowami i odpowiednio je zacytować. Dosłowne przywłaszczanie fragmentów prac, artykułów, bez odpowiedniego cytowania stanowi niedopuszczalną kradzież intelektualną czyli plagiat i jest działaniem wbrew Ustawie o prawie autorskim. Art. 115:
- Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
- Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania
Za „profilaktykę plagiatu” odpowiedzialny jest autor pracy – doktorant.
- Streszczenie pracy – streszczenie pracy powinno zawierać nie więcej niż 300 słów i przedstawiać w skrócie układ pracy: 1.wstęp – 2-4 zdań, 2. cel pracy, 3. Materiał i metodyka, 4. wyniki, 5. wnioski. W pracach doktorskich wymagane jest streszczenie i tytuł pracy w języku angielskim.
Pozycje zalecane do metodologii badań naukowych, które wykorzystano do opracowania Wytycznych
1.Watała C, Różalski M, Boncler M, Kaźmierczak P. Badania i publikacje w naukach biomedycznych t.1, 2 Wyd. Alfa-Medica Press, Bielsko-Biała 2011.
2. Creswell JW. Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Wyd. UJ, Kraków 2013.
Autor:
Prof. zw. dr hab. n. med. Stanisław Głuszek
Collegium Medicum Uniwersytetu Jana Kochanowskiego
w Kielcach